ՏԵՍԼԱԿԱՆԻ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄ

ՏԱԹԵՎԻ ՎԵՐԱԾՆՈՒՆԴ

ՀԱՄՀ-ը ստեղծեց պետություն-մասնավոր գործընկերության առաջին նախադեպը Հայաստանում: Պետության, միջազգային դոնոր կազմակերպությունների և մասնավոր սուբյեկտների սերտ համագործակցությամբ նախաձեռնվեց «Տաթևի վերածնունդ» ծրագիրը:

2000-ականների սկզբներին Սյունիքի մարզի Տաթև համայնքը Հայաստանի ամենաթույլ զարգացած և դժվարամատչելի վայրերից էր:

Գործազրկության բարձր մակարդակով և ներդրումներ ներգրավելու նվազագույն հնարավորություններով` վերջինս նաև ամենաճնշող տպավորություն գործող վայրերից մեկն էր:

Սկզբունքորեն, Տաթևն ուներ առանցքային հանգույց լինելու ներուժը զբոսաշրջային մի երթուղու վրա, որը Երևանը կապում է Արցախի և Հայաստանի հարավի հետ: Այդուամենայնիվ, հեռավորության պատճառով, տարածքը գրեթե երբեք չի ներառվել զբոսաշրջության զարգացման ծրագրերում: Հետևաբար, հարկավոր էր, որ ինչ-որ մեկն զբաղվեր Տաթևի վերածննդով:

Անցած տասնամյակի ընթացքում հազարավոր մարդիկ՝ շինարարներ, նվիրատուներ ու կամավորներ, ի մի բերեցին իրենց ջանքերը՝ հանուն «անհնարին» երազանքի: Միտումը ոչ միայն հոյակապ տեսարժան վայրի վերականգնումն էր, ճարտարագիտության արտասովոր նվաճում իրականացնելն ու տնտեսական արագընթաց բարգավաճման հասնելը Սյունիքի մարզում, այլև Հայաստանի ապագայի կերտումը և փոփոխություն առաջ բեկատարելու նոր մոտեցումը։

Նրանք դա անվանեցին Տաթև:

Արդյունքները ոգեշնչեցին աշխարհը՝ սփռվելով ճոպանուղուց ու վանքերից շատ ավելի հեռու: Այժմ յուրաքանչյուր հինգերորդ հայ զբոսաշրջիկ այցելում է Տաթևի ճոպանուղի, իսկ 2010 թ.-ից ի վեր` մոտ 1 միլիոն զբոսաշրջիկ է այցելել Տաթև, դրանով իսկ 17 անգամ ավելացնելով տարեկան զբոսաշրջային հոսքը տարածաշրջան: Շրջակա տարածքներում ծաղկում են նոր տնտեսություններ: Տրանսպորտային ենթակառուցվածքներն արդիականացվել են, իսկ գործազրկությունն էականորեն նվազել է: Եվ հողագունդ ը ձեռք է բերել աշխարհը բարելավելու խնդիր կատարող վենչուրային մտածելակերպի հզորության լավագույն օրինակներից մեկը, ինչը հանգեցրել է բյուրապատիկ արդյունքի։

Առանձին վերցրած՝ ոչ ճոպանուղու կառուցումը, ոչ վանքի վերակառուցումը չէին կարող ապահովել տարածքի համապարփակ զարգացումը։

Մենք գիտեինք, որ երկարաժամկետ սոցիալ-տնտեսական ազդեցություն կարելի է ակնկալել միայն փոփոխության տարատեսակ գործակալների հետ սերտ համագործակցության հաստատման դեպքում։

Վերադառնալ սկիզբ

Սիրելի՛ այցելու,

Ուրախ ենք, որ հետաքրքրված եք IDeA  հիմնադրամի գործունեությամբ:

Այս հարթակում Դուք  կարող եք ծանոթանալ երկու տասնամյակ շարունակվող մտորումների, ձգտումների, գործի հանդեպ նվիրումի և Հայաստանը ծաղկուն երկիր դարձնելու մեր երազանքի իրականացման ուղղությամբ կատարած աշխատանքներին: Ճանապարհը երկար է եղել, և բազմաթիվ են եղել մտորումները։ Բայց մենք կարողացել ենք հասնել նրան, որ մեր աշխատանքն իր դրոշմն է թողել միլիոնավոր մարդկանց կյանքի վրա, և մենք իսկապես հպարտանում ենք դրանով:

Մեր նվաճումները հարյուր հազարավոր գործիչների ու կամավորների, տասնյակ հազարավոր բարերարների ու համախոհների, հարյուրավոր գործընկերների և տասնյակ հիմնադիր-գործընկերների համատեղ ջանքերի արդյունք են։ Մենք միասնաբար ցույց տվեցինք, թե ինչ հրաշքների կարելի է հասնել, երբ մարդիկ ձգտում են ընդհանուր նպատակի իրականացման:

Թույլ տվեք մեր ընտանիքին, որին բախտ է վիճակվել սկզբից ևեթ ականատես լինելու այդ նշանակալի նվաճումներին, իր անկեղծ երախտագիտությունը հայտնել բազմաթիվ հրաշալի, հոգատար, նպատակասլաց մարդկանց ու կազմակերպություններին, որոնք հնարավոր են դարձրել այս բոլոր ձեռքբերումները: Պատիվ ունենք ներկայացնելու նրանց հաջողությունները և մեր երախտագիտությունը հայտնելու նրանց։

Մենք փորձել ենք ներկայացնել Հայաստանն ավելի լավ ապագայի առաջնորդող մեր ճանապարհի գլխավոր ուղենիշները, խոսել քաղած դասերի, նոր մոտեցումների ու նախաձեռնությունների մասին, որոնք ծնվել են մեր փորձի արդյունքում. 700 ծրագիր՝ վերջին 20 տարվա ընթացքում:

Հուսով ենք, որ այս աշխատանքներին ծանոթանալը  Ձեզ համար նույնքան հաճելի կլինի, որքան մեզ համար՝ դրանց մասին պատմելը:

Բայց ավելի կարևորն այն է, որ կցանկանայինք Ձեզ տեսնել այն հայերի շարքում, որոնք մեզ հետ միասին ապագայում կշարունակեն այդ ճանապարհը:

Եթե ապագայի ընդհանուր մտապատկերի իրագործման համար աշխատող համախոհների առանձին համայնքը կարող է հասնել նման արդյունքի, պատկերացրեք, թե ինչպիսի փոփոխություններ կարելի է իրականացնել, եթե արարմանն ուղղված լինեն ամբողջ ազգի ջանքերը։ Միասին մենք կարող ենք երազել։

Եվ միասին մենք կարող ենք կյանքի կոչել մեր երազանքները։

Շնորհակալություն։

Ռուբեն Վարդանյան և Վերոնիկա Զոնաբենդ